Sinds 25 januari 2021 staan er geluidmetingen op het Samen Meten dataportaal. We laten geluidniveaus zien van de deelnemende meetinstrumenten. De grootheid van het geluidniveau is Leq  in dB(A).  Deze maat past goed bij wat we ook horen.  

Geluidniveau – Leq in dB(A)

Het geluidniveau Leq in dB(A) dat in het dataportaal wordt weergegeven staat voor equivalent continuous sound level. Geluidniveaus zijn erg variabel en kunnen snel fluctueren. ‘s Nachts kunnen geluidniveaus omlaag gaan tot 30 decibel (dB) of lager. Zodra er een auto voorbij komt, kan het geluidniveau heel snel oplopen tot ongeveer 70 dB om vervolgens weer af te nemen. Daarom wordt het energetisch gemiddelde in een bepaalde periode uitgedrukt met een enkele waarde, de Leq. De tijdsperiode waarover gemiddeld wordt is afhankelijk van de geluidmeter. Sommige geluidmeters slaan elke 10 seconden een waarde op (zoals bij sommige Sensor.Community geluidmeters), anderen elke paar minuten.

Elke geluidsensor kun je zien op het dataportaal als bolletje op de kaart. De kleur van elk bolletje is een indicatie van het laatst gemeten geluidniveau in dB(A). Als je op een bolletje klikt krijg je ook de data van de afgelopen dagen te zien voor dat punt.

 

Het geluidniveau Leq is iets anders dan geluidbelasting die in de Nederlandse wetgeving is gedefinieerd als de Europese dosismaat Lden. De Lden is een daggemiddelde maat waarbij de uren in de avond en nacht zwaarder belast worden.

Ook de luidheid van het geluid is wat anders dan het geluidniveau. Wanneer het menselijk oor een verdubbeling van luidheid waarneemt, komt dit ongeveer overeen met een stijging van het geluidniveau met 10 dB. Daarnaast is het menselijk oor niet voor alle frequenties even gevoelig. Om de geluidniveaus van verschillende frequenties met de waargenomen luidheid te verbinden, zijn er luidheidcurves opgesteld. Een van deze curves (de A-curve) wordt ook door de geluidmeters toegepast, zodat er sprake is van een A-gewogen gemiddelde. Geluidniveaus afkomstig van geluidmeters die deze curve toepassen, worden daarom uitgedrukt in dB(A). Het gemeten geluidniveau komt dan meer overeen met de waarneming van het menselijk oor.

Geluidmaten op het dataportaal

Als je in het Samen Meten dataportaal op een bolletje klikt, worden er tijdreeksen weergegeven. Afhankelijk van de geluidmeter kunnen er  verschillende geluidniveaus worden weergegeven die we hieronder uitleggen. Ze worden allemaal uitgedrukt in dB(A).

LEQ (donkergroene lijn): Dit is het gemiddelde geluidniveau over een bepaalde periode. Als de geluidmeter is ingesteld op een periode van 10 seconden, dan wordt elke 10 seconden het gemiddelde geluidniveau van de afgelopen 10 seconden getoond. De LEQ geeft een goed beeld van het gemiddelde geluidniveau.

LA-max (lichtgroene lijn): Dit is het maximale geluidniveau over de periode. De LA-max geeft een beeld van pieken in het geluid. Deze waarde gaat doorgaans druk op en neer, dus voor de leesbaarheid van de grafiek wordt deze in eerste instantie niet weergegeven. Deze kan je makkelijk aanzetten door er links op te klikken. De LA-max kan niet lager zijn dan de LEQ.

LEQ(verschillende tinten blauw): Dit zijn de LEQ metingen van geluidmeters in de buurt. Deze kan je aanklikken om metingen van verschillende geluidmeters met elkaar te vergelijken. Op de kaart rechts kan je zien waar de andere geluidmeters staan.

De A in LA-max staat voor A-gewogen. Dat betekent dat er rekening is gehouden met de gevoeligheid van het menselijk oor. De LEQ is ook A-gewogen, hier is alleen de notitie anders. 

 

Tips

Als je geinteresseerd bent in het maximale geluidniveau LA-max is het vaak handig om eerst met LEQ te kijken naar de patronen in de data ("deze piek lijkt wel vliegtuiggeluid"). Daarna kan je de LA-max aanzetten als je benieuwd bent naar het hoogst gemeten geluidniveau bij die gebeurtenis.

Niveaus kunnen worden aan- en uitgezet in de grafiek door links op de naam van de geluidmaat of sensor te klikken. Zodra er meerdere niveaus zijn aangezet kan je de focus leggen op een lijn door met de muis boven de naam in de legenda te zweven.

De start- en einddatum kunnen worden aangepast. Wees gewaarschuwd dat een periode langer dan een aantal dagen kan leiden tot (zeer) lange wachttijden.

Zoomfunctie: Om de data goed te zien, is het vaak handig om in te zoomen op een specifiek deel van de grafiek. Dit kan door de muis boven de grafiek te houden, de linkermuisknop ingedrukt te houden en over het beeld te slepen. Bij het loslaten van de muisknop zal worden ingezoomd op het geselecteerde deel van de grafiek: 

 

 Je kan altijd terug uitzoomen door op de knop “Reset zoom” te klikken:

 

Downloaden: Je kunt de data in de grafiek ook downloaden. Klik hiervoor op het symbool van drie streepjes rechtsboven de grafiek. Via deze knop kan je ook een afbeelding van de grafiek downloaden.

Wat kan ik ermee?

De grafieken van geluidniveaus kunnen op allerlei manieren inzicht bieden. Om een beeld te krijgen, worden hieronder enkele voorbeelden gegeven.

Geluidniveaus  met elkaar vergelijken

In de volgende situatie zijn er vliegtuigpassages geweest die duidelijk te zien zijn in de LEQ

 

Als je wilt weten wat tijdens een van de passages het maximale niveau was, zet je LA-max aan en zweef je met de muis boven de piek. Er verschijnt een box met de gemeten waarden op dat moment:

 

Geluidmeters met elkaar vergelijken

In de volgende figuur zie je metingen van twee geluidmeters in de buurt. Beide laten pieken zien die horen bij dezelfde treinen. De een (de blauwe lijn) is dichter bij het spoor dan de ander (de groene lijn). In de metingen is mooi het verschil in geluidniveau tussen deze twee locaties te zien. De geselecteerde sensoren zijn links dikgedrukt.