Sinds 25 januari 2021 staan er geluidmetingen op het Samen Meten dataportaal. We laten geluidniveaus zien van de deelnemende meetinstrumenten. De grootheid van het geluidniveau is Leq  in dB(A).  Deze maat past goed bij wat we ook horen.  

Geluidniveau – Leq in dB(A)

Het geluidniveau Leq in dB(A) dat in het dataportaal wordt weergegeven staat voor equivalent continuous sound level. Geluidniveaus zijn erg variabel en kunnen snel fluctueren. ‘s Nachts kunnen geluidniveaus omlaag gaan tot 30 decibel (dB). Zodra er een auto voorbij komt, loopt het geluidniveau heel snel op tot ongeveer 70 dB om vervolgens weer af te nemen. Daarom wordt het energetisch gemiddelde in een bepaalde periode uitgedrukt met een enkele waarde, de Leq. De tijdsperiode is afhankelijk van de geluidmeter. Sommige geluidmeters slaan elke 10 seconden een waarde op (zoals bij de Sensor.Community geluidmeters), anderen elke paar minuten. De laatste metingen kun je zien op het dataportaal als bolletje op de kaart. De kleur van de bolletjes is een indicatie van het geluidniveau in dB(A). Als je op een bolletje klikt krijg je ook de data van de afgelopen dagen te zien voor dat punt.

Bolletjes op het dataportaal geven actuele geluidniveaus aan

 

Het geluidniveau is iets anders dan geluidbelasting die in de Nederlandse wetgeving is gedefinieerd als de Europese dosismaat Lden. De Lden is een daggemiddelde maat waarbij de uren in de avond en nacht zwaarder belast worden.

Ook de luidheid van het geluid is wat anders dan het geluidniveau. Wanneer het menselijk oor een verdubbeling van luidheid waarneemt, komt dit ongeveer overeen met een stijging van het geluidniveau met 10 dB. Daarnaast is het menselijk oor niet voor alle frequenties even gevoelig. Om de geluidniveaus van verschillende frequenties met de waargenomen luidheid te verbinden, zijn er luidheidcurves opgesteld. Een van deze curves (de A-curve) wordt ook door de geluidmeters toegepast, zodat er sprake is van een A-gewogen gemiddelde. Geluidniveaus afkomstig van geluidmeters die deze curve toepassen, worden daarom uitgedrukt in dB(A). Het gemeten geluidniveau komt dan meer overeen met de waarneming van het menselijk oor.

Geluidmaten op het dataportaal

Als je in het Samen Meten dataportaal op een bolletje klikt, worden er tijdreeksen weergegeven. Afhankelijk van de geluidmeter kunnen er 3 verschillende geluidniveaus worden weergegeven die we hieronder uitleggen. Ze worden allemaal uitgedrukt in dB(A).

LEQ (blauwe lijn): Dit is het gemiddelde geluidniveau over de periode. Als de geluidmeter is ingesteld op een periode van 10 seconden, dan wordt elke 10 seconden het gemiddelde geluidniveau van de afgelopen 10 seconden getoond. De LEQ geeft een goed beeld van het gemiddelde geluidniveau.

LA-min (oranje lijn): Dit is het minimale geluidniveau over de periode. In het voorbeeld van 10 seconden is dit het laagste geluidniveau wat is waargenomen in de afgelopen 10 seconden. De LA-min geeft een goed beeld van continu (langdurig) geluid en achtergrondgeluid.

LA-max (rode lijn): Dit is het maximale geluidniveau over de periode. De LA-max geeft een beeld van pieken in het geluid. Deze waarde gaat doorgaans druk op en neer, dus voor de leesbaarheid van de grafiek kan het handig zijn om deze uit te zetten in de weergave (zie Tips).

Het is handig om eerst met LEQ te kijken naar de patronen in de data ("deze piek lijkt wel vliegtuiggeluid"). Daarna kan je de LA-max aanzetten als je benieuwd bent naar het hoogst gemeten geluidniveau bij die gebeurtenis.

De A in LA-max staat voor A-gewogen. Dat betekent dat er rekening is gehouden met de gevoeligheid van het menselijk oor.

Tips

Wachttijd: als je op een bolletje klikt, kan het soms even duren (seconden tot minuten) voordat data van een meetpunt geladen is.

Niveaus kunnen worden aan- en uitgezet in de grafiek door linksonder op de naam van de geluidmaat te klikken. Hier is de grafiek een beetje druk:

geluidmeting tijdreeks

En zonder de rode lijn van LA-max is het veel rustiger:

geluidmeting tijdreeks zonder LAmax

Zoomfunctie: Om de data goed te zien, is het vaak handig om in te zoomen op een specifiek deel van de grafiek. Dit kan door de muis boven de grafiek te houden, de linkermuisknop ingedrukt te houden en over het beeld te slepen. Bij het loslaten van de muisknop zal worden ingezoomd op het geselecteerde deel van de grafiek:

geluidmeting tijdreeks -hoe je kunt inzoomen

Je kan altijd terug uitzoomen door op de knop “Reset zoom” te klikken:

geluidmeting tijdreeks ingezoomd

Downloaden: Je kunt de data in de grafiek ook downloaden. Klik hiervoor op het symbool van drie streepjes rechtsboven de grafiek. Via deze knop kan je ook een afbeelding van de grafiek downloaden.

geluidmeting tijdreeks data of grafiek downloaden

Wat kan ik ermee?

De grafieken van geluidniveaus kunnen op allerlei manieren inzicht bieden. Om een beeld te krijgen, worden hieronder enkele voorbeelden gegeven.

In de eerste situatie bij het linker rondje is er sprake van een kort hard geluid (slaande deur) en bij het rechter rondje kwam er een vliegtuig voorbij. De LA-max is op beide momenten vergelijkbaar, maar in het tweede moment is de LEQ en LA-min ook verhoogd, wat aangeeft dat het geluid niet heel kort was.

geluidmeting tijdreeks korte of lange geluiden

In de situatie hieronder is er een airco-installatie die af en toe aanslaat, een continu geluid produceert en dan weer uit gaat. Aan de LEQ en LA-max is bijna niks te zien, maar het continue geluid is duidelijk te zien in de LA-min.

geluidmeting tijdreeks airco

In de volgende situatie is er vliegtuigpassage geweest die duidelijk te zien is in de LEQ:

geluidmeting tijdreeks vliegtuig


Als je wilt weten wat tijdens de passage het maximale niveau was, zet je LA-max aan en zweef je met de muis boven de piek:

geluidmeting tijdreeks vliegtuig hoogste piek