Er komen steeds meer goedkope sensoren op de markt voor het meten van ammoniak. Deze zijn vaak niet ontwikkeld voor het meten van lage concentraties, zoals die van ammoniak in de buitenlucht, maar ze worden wel steeds gevoeliger. Ze zijn nu nog niet geschikt voor het meten van het concentratieniveaus in natuurgebieden. Wel zouden ze al inzicht kunnen geven in de buurt van veehouderijen of voor het onderscheiden van perioden met hoge concentraties. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) houdt de ontwikkelingen in de gaten en onderzoekt de betrouwbaarheid van deze sensoren. Op de stations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML) worden vergelijkende metingen gedaan.
Eerste resultaten
De eerste tests met verschillende goedkope (rond 500 euro) ammoniaksensoren op LML-station Vredepeel in Limburg zijn in 2020-2021 uitgevoerd. Van alle type sensoren hadden we drie exemplaren opgehangen. Eén type ammoniaksensor gaf na de eerste test bemoedigende resultaten. Van de drie exemplaren presteerde er echter één duidelijk slechter dan de andere twee. In andere onderzoeksprojecten wordt met grotere aantallen verder gekeken naar de kwaliteit en stabiliteit van dit type sensor.
In samenwerking met leveranciers en andere kennisinstellingen zullen verdere tests van nieuwe sensoren plaatvinden. Daar zullen vermoedelijk ook duurdere sensoren bij zitten.
Perspectief
Ammoniak in de lucht is een grote bedreiging voor natuurgebieden en vormt een belangrijk deel van de stikstofproblematiek in Nederland. In natuurgebieden zijn de concentraties van ammoniak veel lager dan dichtbij de bronnen. Met goedkope sensoren die in staat zijn om ook lagere concentraties te meten, zou je veel gedetailleerder (in tijd en ruimte) naar ammoniak kunnen kijken dan met de huidige meetmethoden. Zo ver zijn we helaas nog niet, goedkope sensoren zijn nog niet geschikt voor het meten van betrouwbare absolute concentratieniveaus in natuurgebieden. Wel zouden ze mogelijk al inzicht kunnen bieden in de directe nabijheid van veehouderijen en voor het monitoren van uitstoot uit stallen. Ook kunnen deze sensoren mogelijk helpen bij het signaleren van perioden met hogere concentraties, bijvoorbeeld door het uitrijden van mest.
Publicatie resultaten
Op dit moment is het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) bezig het aantal metingen van stikstofconcentratie en -depositie flink uit te breiden. Hierdoor is het nog niet gelukt de resultaten van de eerste sensortests voor een groter publiek inzichtelijk te maken. We streven ernaar de resultaten in het 2e kwartaal 2022 naar buiten te brengen. Ook staat er een uitgebreidere wetenschappelijke publicatie op de planning voor 2022.