Op 8 november 2023 gingen Rotterdammers en betrokken partijen in gesprek over de successen en uitdagingen van de Luchtclub. Luchtclub is het Rotterdamse burgermeetnetwerk voor luchtkwaliteit en het grootste stedelijke citizen science project van Nederland. Het doel was om met elkaar te reflecteren op het project. Wat heeft de Luchtclub opgeleverd? Wat kunnen andere burgermeetnetwerken leren van de Luchtclub, zowel in Nederland als daarbuiten? En wat zou er nodig zijn om de Luchtclub te laten voortbestaan?
Leren van citizen science in verschillende steden
Samen Meten organiseerde de bijeenkomst samen met Citizen Science Lab Leiden voor CitiObs. In CitiObs werken we toe naar een Europees platform voor citizen science waar we citizen science communities (citizen observatories) kunnen versterken en verbinden. Dit doen we door samen te werken met steden door heel Europa. Aan het project doen om te beginnen 6 steden in mee in 6 landen. Deze steden lopen voorop als het gaat om citizen science. Rotterdam is één van deze steden, omdat deze stad met bijna 600 sensoren de dichtst bemeten stad van Nederland en Europa (denken wij) is. Vanuit CitiObs willen wij graag leren over de ervaringen met het uitrollen van zo’n groot netwerk. Maar ook willen we stilstaan bij de uitdagingen waar de Luchtclub nog in zou willen groeien. Uiteindelijk willen we de geleerde lessen delen met 80 steden in heel Europa. Heeft jouw citizen science community in jouw stad daar interesse in? Dan horen wij dat graag via samenmeten@rivm.nl.
In gesprek over successen en uitdagingen van de Luchtclub
Motivatie, successen en uitdagingen
De dag begon met een gesprek over de motivatie van deelnemers om mee te doen met de Luchtclub en wat ze ermee wilden bereiken. Denk bijvoorbeeld aan zorgen over een lokale bron, zorgen over gezondheid of betrokkenheid tussen burger en overheid. Vervolgens kwamen de successen en uitdagingen van het meten aan bod. De enorme meetdichtheid van de Luchtclub werd gezien als een succes. Grote uitdaging bij het meten is de vraag: ‘Meten, en dan?’ Tijdens een ‘Fish bowl’ discussie gingen inwoners met ambtenaren in gesprek over de toekomst van de Luchtclub. Een van de punten die naar voren kwam was dat de samenwerking tussen overheidsinstellingen en inwoners als waardevol wordt gezien. Een goede reden om door te gaan met de Luchtclub. Om impact te maken met je metingen heb je ook de dialoog met politici nodig, op dat punt is nog winst te behalen. Ook is er de wens om meer jongeren te betrekken.
Fish bowl discussie: de discussiërenden in het midden, met de luisteraars eromheen. De samenstelling in het midden wisselt voortdurend.
De resultaten van de gesprekken zijn vastgelegd door een tekenaar.
Veel ervaringen uitgewisseld
We kijken terug op een hele informatieve bijeenkomst! Er waren deelnemers van de Luchtclub en ambtenaren van de gemeente, de lokale milieudienst (DCMR) en de provincie Zuid-Holland. Hierdoor vond er veel uitwisseling plaats over ervaringen van de Luchtclub en wat men nog graag zou willen doen in een vervolg van de Luchtclub. De Luchtclub zal er namelijk volgend jaar anders gaan uitzien, de gemeente zal zijn faciliterende rol loslaten en de inwoners gaan zelfstandig verder. Binnenkort is er daarom ook een Luchtclub slotbijeenkomst voor de deelnemers in Rotterdam, georganiseerd door de gemeente. Vanuit CitiObs zijn we daar ook bij om verder te praten over de toekomst van de Luchtclub.