Defensie houd ‘belevingsvluchten’ boven de Peel’, zo schreef de lokale krant op 1 oktober 2022. Op 17 oktober zou een F-35 jachtvliegtuig twee proefvluchten doen om omwonenden het geluid daarvan te laten ervaren. Reden hiervoor was dat de luchtmachtbasis De Peel in de toekomst mogelijk heropend zal worden als opleidingslocatie voor de luchtmacht.  

Intitiatief om zelf te meten  

Deze aankondiging in de krant leidde bij een van de bewoners van Land van Cuijk, Tonnie Derks, tot het idee om op die dag de geluidhinder te meten. En wel op het LML-meetstation van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) een paar honderd meter ten noorden van de voormalige vliegbasis.  

En zo kwam hij in contact met  Samen Meten. RIVM-medewerkers hebben Tonnie Derks geholpen om zijn geluidsmeter op te hangen op het meetstation.  De gebruikte geluidsmeter is gebaseerd op de opensource geluidsmeter die is ontwikkeld door Sensor.Community. Deze geluidsmeter is geplaatst in een zelf ontworpen en gebouwde behuizing.  

Geluidsmeter op het LML-station Vredepeel

Geluidsmeter op het LML-station Vredepeel 

Metingen laten duidelijk zien wanneer de F-35 overvloog 

Uiteindelijk heeft de F-35 op 18 oktober, een dag later vanwege slecht weer, twee rondjes gevlogen. Eenmaal rond het middaguur en eenmaal in de namiddag. De F-35 heeft vooral veel vliegbewegingen gemaakt over de voormalige vliegbasis De Peel.   

De geluidmetingen op 18 oktober laten duidelijk momenten zien waarop het geluidniveau lange tijd hoog is, boven de 70 dB(A) en zelfs hoger dan 80 dB(A). Dit gaat om LA-max waarden, het hoogst gemeten geluidsniveau tijdens een ingestelde tijdsperiode (de gele lijn). Deze momenten vinden plaats rond het middaguur en in de namiddag.  

Ter vergelijking: 70dB(A) is het geluid van een personenauto die met 80 km/u langsrijdt op een afstand van minder dan 25 meter. En 80 dB(A) is het geluid van een vrachtwagen die met dezelfde snelheid en op dezelfde afstand langsrijdt (voor meer voorbeelden, zie deze pagina op Vliegtuiggeluid.nl).  

De gemeten waarden van de geluidsmeter op Vredepeel op de middag van 18 oktober 2022

De gemeten waarden van de geluidsmeter op Vredepeel op de middag van 18 oktober 2022

Defensie heeft ook zelf de geluidshinder in kaart gebracht 

Het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) heeft in opdracht van Defensie op diverse plekken geluidsmetingen verricht. Naast het meten van geluid loopt er ook een belevingsonderzoek. Het rapport over de metingen wordt binnenkort verwacht, maar eerste resultaten zijn vast gedeeld. In de figuur hieronder is te zien wat de hoogst gemeten waarden waren op de meetplekken. Deze waarden komen aardig overeen met de meetwaarden op het LML-station.  

De hoogst gemeten geluidniveaus tijden de ochtendvlucht gemeten door NLR

De hoogst gemeten geluidniveaus tijden de ochtendvlucht gemeten door NLR. Bron: NLR 

Samen Meten en geluid 

Geluid meten door middel van burgerwetenschap is nog relatief nieuw, vergeleken met het meten van luchtkwaliteit. Binnen Samen Meten houden we ons op dit moment bezig met het testen van zelfbouw geluidsmeters waaronder ook die van Tonnie Derks. Het concept-rapport over deze geluidsmeters wordt binnenkort besproken met de deelnemers. In een volgende nieuwsbrief hopen we daar meer over te kunnen zeggen. Ook is er een handleiding gemaakt om de resultaten van geluidmetingen die gedeeld worden op het dataportaal beter te begrijpen.   

De burgerwetenschapsprojecten in America en rondom Schiphol maken ook gebruik van zelfbouw geluidsmeters en het dataportaal. Bij deze projecten wordt naast de geluidmetingen ook de beleving gemeten met een app. De resultaten van deze onderzoeken komen binnenkort beschikbaar.